ภาวะป่วยทางจิตที่สามารถเกิดขึ้นได้หลังจากบุคคลหลังเผชิญเหตุการณ์รุนแรง (Post-traumatic stress disorder: PTSD) ภาวะนี้ส่งผลกระทบต่อผู้คนหลายล้านคนทั่วโลก โดยมีสาเหตุหลายประการ เช่น การสัมผัสกับการสู้รบในเขตสงคราม การถูกทำร้ายทางร่างกายหรือจิตใจภายในครอบครัว การถูกทำร้ายทางเพศ ภัยธรรมชาติ หรืออุบัติเหตุร้ายแรง
การเผชิญเหตุการณ์รุนแรงสามารถมีผลกระทบอย่างลึกซึ้งและยาวนานต่อความเป็นอยู่ที่ดีของบุคคล และในบางกรณีอาจร้ายแรงจนนำไปสู่การติดยาเสพติดเนื่องจากบุคคลใช้ยาเสพติดเป็นกลไกในการช่วยรับมือกับปัญหาทางจิตของตัวเอง ในบทความนี้ เราจะเจาะลึกความเชื่อมโยงระหว่าง PTSD กับการติดยาเสพติด สำรวจสาเหตุ อาการ และความสำคัญของการแก้ไขความผิดปกติที่เกิดขึ้นร่วมกันในการรักษา
อาการของภาวะป่วยทางจิตหลังเผชิญเหตุการณ์รุนแรง หรือ PTSD
ผู้ป่วยโรค PTSD มีลักษณะของอาการวิตกต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้นหลังจากเหตุการณ์ที่กระทบกระเทือนจิตใจ อาการเหล่านี้อาจส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวันและความสัมพันธ์ของพวกเขาอย่างมาก เช่น
- คิดย้อนเหตุการณ์ในอดีต ฝันร้าย หรือเกิดภาพหลอน
- ตอบสนองหรือตระหนกตกใจเกินจริง
- มีอารมณ์ฉุนเฉียว
- หลีกเลี่ยงสถานที่ ผู้คน เหตุการณ์ หรือความทรงจำที่เชื่อมโยงกับบาดแผล
- มีปัญหาเกี่ยวกับสมาธิ
- มีพฤติกรรมเสี่ยงหรือประมาทเลินเล่อ
- มีพฤติกรรมเฝ้าระวังภัยคุกคามอยู่ตลอดเวลา
- มีความรู้สึกผิด อับอาย หรือสิ้นหวัง
- มีอาการปวดเรื้อรัง
- มีการสูญเสียความทรงจำที่เกี่ยวข้องกับการบาดเจ็บ
อาการเหล่านี้มักจะคงอยู่ระหว่างสามวันถึงหนึ่งเดือนหลังจากผู้ป่วยเผชิญเหตุการณ์ที่กระทบกระเทือนจิตใจ ภาวะนี้มักเรียกว่าโรคเครียดเฉียบพลัน อย่างไรก็ตาม หากเป็นนานกว่าหนึ่งเดือน บุคคลนั้นอาจได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคป่วยทางจิตหลังเผชิญเหตุการณ์รุนแรง หรือ PTSD อย่างไรก็ดี บุคคลอาจไม่พบอาการ PTSD จนกว่าจะผ่านไปหลายเดือนหรือหลายปี
สาเหตุของภาวะป่วยทางจิตหลังเผชิญเหตุการณ์รุนแรง หรือ PTSD คืออะไร?
โรค PTSD สามารถเกิดขึ้นได้โดยผ่านเหตุการณ์ที่กระทบกระเทือนจิตใจได้หลากหลาย เช่น ทหารที่เผชิญกับสถานการณ์ที่คุกคามชีวิตและได้พบเห็นความรุนแรงในสนามรบจนติดอยู่ในใจ ผู้ป่วยบางคนได้รับประสบการณ์ที่กระทบกระเทือนจิตใจภายในครอบครัว เช่น การถูกทำร้ายทางร่างกายหรือทางอารมณ์ หรือการละเลย ผู้รอดชีวิตจากการถูกล่วงละเมิดทางเพศ อุบัติเหตุ หรือภัยธรรมชาติก็มีความเสี่ยงที่จะเป็นโรค PTSD ได้เช่นกัน ความรุนแรงของการบาดเจ็บและความสามารถของแต่ละบุคคลในการรับมือกับความเจ็บปวดในใจ เป็นปัจจัยต่อการพัฒนาความรุนแรงของโรคนี้
ความสัมพันธ์ระหว่าง PTSD และการติดยาเสพติด
ความสัมพันธ์ระหว่าง PTSD กับการติดยาเสพติดนั้นซับซ้อนและมีหลายแง่มุม หลายคนที่ทุกข์ทรมานจาก PTSD หันไปพึ่งยาเสพติดเพื่อเป็นวิธีการรักษาตนเองและบรรเทาอาการเครียด วิตกกังวลที่พวกเขาประสบ ยาเสพติดสามารถระงับความเจ็บปวดทางอารมณ์ชั่วคราว ระงับฝันร้าย และช่วยหลีกหนีจากความทรงจำที่ตามหลอกหลอนอันเกี่ยวข้องกับการบาดเจ็บได้ชั่วขณะ การได้ผ่อนคลายจากยาเสพติดแม้จะเป็นเพียงชั่วคราว แต่สามารถสร้างวงจรการเสพติดได้
ภาวะโรคร่วม Co-occurring disorder
เมื่อบุคคลประสบปัญหาทั้งมีภาวะ PTSD และติดยาเสพติดไปพร้อมกัน จะเรียกว่าเป็นความผิดปกติที่เกิดขึ้นร่วมกันหรือมีภาวะโรคร่วม (Co-occurring disorder) ภาวะโรคร่วมที่เกิดขึ้นนับเป็นความท้าทายในการบำบัดยาเสพติด เนื่องจากอาการแต่ละอย่างสามารถทำให้อาการอื่นแย่ลงได้ ตัวอย่างเช่น การใช้สารเสพติดอาจขัดขวางประสิทธิภาพการรักษา PTSD แบบดั้งเดิม ในทางกลับกันการที่ผู้เข้ารับการบำบัดไม่ได้รับการรักษา PTSD ก็จะไปเพิ่มความเสี่ยงต่อการกลับไปใช้ยาเสพติดซ้ำ และทำให้การฟื้นตัวจากการติดยาเสพติดพัฒนาได้ไม่เต็มที่
แนวทางการบำบัดและรักษาโรคไปพร้อมกันอย่างบูรณาการ:
การบัดบุคคลมีภาวะโรคร่วม ต้องใช้แนวทางที่ครอบคลุมและบูรณาการ ขั้นตอนแรกมักจะเป็นการล้างพิษ ซึ่งผู้เข้ารับการบำบัดจะต้องผ่านการถอนยาอย่างปลอดภัยภายใต้การดูแลของแพทย์ เมื่อร่างกายปราศจากสารต่างๆ แล้ว การบำบัดและการให้คำปรึกษาจึงกลายเป็นองค์ประกอบสำคัญของการรักษา เช่น พฤติกรรมบำบัด (CBT) และจิตบำบัดแบบอีเอ็มดีอาร์ เพื่อช่วยจัดการกับบาดแผลภายในใจ (EMDR) สามารถช่วยให้ผู้เข้ารับการบำบัดจัดการกับการบาดเจ็บและพัฒนากลยุทธ์การเผชิญปัญหาที่ดี กลุ่มบำบัดและกลุ่มสนับสนุนสามารถลดความรู้สึกโดดเดี่ยว ในบางกรณี แพทย์อาจิจารณาให้ยาช่วยเพื่อจัดการกับอาการของ PTSD
เลิกยาเสพติดที่เดอะวอร์ม รีแฮบ สถานบำบัดยาเสพติดชั้นนำของเมืองไทย
เดอะวอร์ม รีแฮบ คือสถานบำบัดและฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดสารเสพติดและมีปัญหาสุขภาพจิต ที่ได้รับการรับรองจากกระทรวงสาธารณสุข ก่อตั้งโดยแพทย์เฉพาะทางด้านการถอนพิษและการบำบัดสารเสพติดโดยเฉพาะ ทีมคลินิคของ เดอะวอร์ม รีแฮบ ประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญที่มีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพอย่างถูกต้องตามกฎหมาย เดอะวอร์ม รีแฮบ ใช้กระบวนการบำบัดแบบองค์รวมที่ได้รับการยอมรับว่ามีประสิทธิผลและเหมาะกับคนไทย มีกระบวนการรักษาโรคร่วมอย่างเป็นระบบ มีเครื่องมือที่จำเป็น มีระบบการสนับสนุน และคำแนะนำที่จำเป็นในการเอาชนะการเสพติด
หากคุณหรือคนที่คุณรักกำลังต่อสู้กับการติดยา จำไว้ว่าคุณไม่จำเป็นต้องเผชิญหน้ากับมันเพียงลำพัง เข้าถึงศูนย์ฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติดที่เชื่อถือได้ และค้นพบก้าวแรกสู่ชีวิตที่มีสุขภาพดีขึ้น มีความสุขมากขึ้น และปราศจากยาเสพติด
ติดต่อเดอะวอร์ม รีแฮบ เพื่อเรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับสถานบำบัด โปรแกรมการบำบัด เพื่อช่วยเหลือตัวคุณ หรือคนที่คุณรัก ได้แล้ววันนี้ เพียงแค่ยกสายติดต่อเรา 082-492-4845
